साउन १६, झापा ।। शारीरिक सम्बन्ध हुनु संसारमा मानव जातिको अस्तित्वका लागि अनिवार्य छ । हुनत प्रजनन क्रिया मानिसका लागि मात्र नभएर सबै जीवात्माको वंश रक्षाको लागि अत्यावश्यक कुरा हो । तर, जब मानिसले आफ्नो जिवनशैली परिवर्तन गरिरहेको छ उसले आफ्नो आवश्यकताका सबै आवश्यक चिजका लागि कुनै न कुनै मेसिन वा प्रविधिको आविष्कार गर्ने गरेको छ ।
यस्तोमा प्रश्न यो उठ्छ कि के मानवीय सम्बन्धको यो बनावटमा समेत भविष्यमा प्रविधिले कब्जा जमाउला ? के ह्युमनाइड रोबोटले मानिससँग रोमान्टिक सम्बन्ध, मानवीय भावना वा पतिपत्नीको भूमिका समेत निभाउन सक्ला ?
संसारमा बदलिंदैछ सम्बन्धको तरिका
द मिररमा प्रकाशित रिपोर्टमा केही अध्ययनका निष्कर्षलाई उद्धृत गर्दै यस विषयमा विश्लेषण गरिएको छ । अध्ययन अनुसार आगामी ३० वर्षमा विश्वमा मानव बीचको सम्बन्धमा विभिन्न परिवर्तन आउनेछन् ।
रोबोट अर्थात् यन्त्र मानव आफ्नो कार्य, व्यक्तित्व तथा बनावटमा मानिससँग यतिधेरै दुरुस्तै बन्ने छ कि मानिसहरुले रोबोटलाई प्रेम गर्न थाल्नेछन् । साथै रोबोटसँग आत्मिक तथा शारीरिक सम्बन्ध राख्न पनि मानिसहरु हिच्किचाउने छैनन् ।
के रोबोटले पति पत्नीको भूमिका निभाउला ?
एटलान्टाको जर्जिया इन्स्टिच्यूट अफ टेक्नोलोजीका रोबोट वैज्ञानिक रोनाल्ड आर्किनका अनुसार सन् २०५० सम्ममा मानव र रोबोटबीचको सम्बन्ध पूर्ण रुपमा सामान्य हुनेछ। रोबोटहरु हाम्रा सहकर्मी बन्नेछन् र सायद महिला तथा पुरुष रोबोटसँग विवाहको पनि सुरुवात हुनेछ ।
यदि ह्युमनाइड एआई रोबोटले कृषि, उद्योग, पशुपालन, निर्माण, होटल तथा रेष्टुरेन्टमा खाना बनाउने र पस्किने, घरेलु कामकाज, बालबच्चाको हेरचाह र मनोरञ्जन जस्ता काम गर्न सक्छ भने के भविष्यमा उसले पति वा पत्नीको भूमिका पनि निभाउन सक्छ ?
यद्यपि समाजशास्त्रीहरु रोबोटको मानवीय सम्बन्धमा प्रवेश गर्ने भविष्यवाणीसँग सहमत छैनन् । उनीहरुका अनुसार मानिस कहिल्यैपनि मानवीय हुन सक्दैन ।
मानवीय सम्बन्धको आधार नै आत्मीयता हो । त्यसपछि नै मानवीय सम्बन्धको महल खडा हुन सक्दछ । परिवारमा पति पत्नी, बालबच्चासँग जुन आत्मीयता हुन्छ त्यो रोबोटमा कहाँबाट आउँछ ? साथै निकट भविष्यमा आम मानिसमा रहेको मानवीय तथा आत्मीय भावना र गुण हराइहाल्छ भनेर कल्पना पनि त गर्न सकिँदैन । जो अविवाहित छन् रोबोटले उनीहरुको जिवनलाई भलै केही सहज त बनाइदेला अनि रोबोटले शारीरिक सुख पनि प्रदान गर्न सक्ला । तर, रोबोटले पारिवारिक सुख सायदै दिन सक्छ।
